Prikkelbaarheid kan ontstaan doordat men prikkels opvangt uit de directe omgeving, zoals telkens weer worden gestoord, dingen welke niet zo verlopen zoals men zou willen dat deze zouden gaan maar ook mensen die zich niet naar behoren gedragen en nog een heleboel andere zaken waar men elke dag mee te maken kan krijgen. Op het moment dat men prikkelbaar is dan zal men alsmaar heftiger gaan reageren op storende factoren.
Kenmerken van een prikkelbaar persoon zijn dat hij, of zij, van niets of niemand meer iets kan verdragen. Men is korzelig, wrevelig en soms zelfs snauwerig naar mensen toe. Men gaat bovendien alsmaar heviger reageren en zich afreageren door onder andere te gaan schreeuwen, snauwen of huilen. Bij prikkelbaarheid kan het zelfs nog erger worden en men kan dan zelfs gaan slaan, bijten, met deuren gaan slaan of met dingen gaan gooien op het moment dat iets tegen zit of niet gaat zoals men dat graag zou willen. Vaak zijn deze reactie niet geheel redelijk en zal men deze vaak achteraf zelf ook veroordelen.
De kans op prikkelbaarheid kan worden vergroot door ondermeer stress, spanningen of een zekere tijdsdruk waarmee men te maken heeft. Door over de reacties te praten die men uit, op het moment dat men prikkelbaar is, kan soms helpen en enige opluchting geven. Verder kan men zelf proberen de reacties te beteugelen en ondanks een ongewenste situatie toch rustig te reageren op prikkels uit de directe omgeving. Door prikkelbaarheid te erkennen kan men deze beter bestrijden.