Bij de mens is de buik een holte waarin zich een aantal organen bevinden die zich vooral bezighouden met de spijsvertering, de urineproductie en met de voortplanting. Hierbij kan men denken aan organen zoals de maag, de milt, de lever, de darmen, de urineblaas en de geslachtsorganen: de baarmoeder bij de vrouw en de prostaat bij de man.
Op het moment dat men dus last krijgt van een pijnlijke buik kan dit met heel wat verschillende organen te maken hebben. Hier komt dan ook nog bij dat de buikwand of de spieren van de buik voor pijn kunnen zorgen op het moment dat ze bijvoorbeeld overbelast, geïnfecteerd of beschadigd zijn.
Uiteraard is een pijnlijke buik niet in alle gevallen gelijk. In een aantal gevallen kan een pijnlijke buik erg onschuldig zijn zoals wanneer men last heeft van darmkrampen of van pijn aan de buikspieren door te intensief sporten. Tevens kunnen er zich situaties voordoen waarin wel met spoed medische hulp noodzakelijk is. Men kan denken aan een ontsteking van de blinde darm (appendix) of aan een buiten baarmoederlijke zwangerschap (hierbij zit een bevruchte eicel nog in de eileider of is in de buikholte beland.
Andere oorzaken voor een pijnlijke buik kunnen darmklachten zijn variërend van constipatie (verstopping) tot diarree, een ontsteking aan de urinewegen of de geslachtsorganen, tumoren in de diverse organen maar ook een breuk van de buikspieren door bijvoorbeeld een zwangerschap. Een pijnlijke buik kan eveneens een aanwijzing voor een zwangerschap zijn omdat de baarmoederbanden dan worden uitgerekt.