Beriberi is een aandoening welke het gevolg is van een tekort aan vitamine B1 (thiamine), waarbij één vorm ervan het hart- en vaatstelsel aantast en een andere vorm zich met neurologische symptomen manifesteert. De naam beriberi is uit het Singalees afkomstig en kan als zwakte, zwakte vertaald worden.
De ziekte beriberi komt met name voor waar de voeding hoofdzakelijk uit geslepen rijst bestaat. Dit is een product dat arm is aan de stof thiamine. De ziekte wordt het vaakst in Azië aangetroffen en kwam daar vooral tot de negentiende eeuw erg vaak voor. In het westen komt beriberi voornamelijk voor bij mensen die lijden aan een chronische vorm van alcoholisme, door een combinatie van deficiënte voeding, een gestoorde opname evenals een gestoorde thiamineopslag. Eveneens kan een tekortkomende opname bij westerse mensen leiden tot het ontstaan van beriberi. Daarnaast is het ziektebeeld bij patiënten beschreven die een zogenaamde gastric bypass surgery ondergaan hebben, bij nierdialyse, bij mensen die totale parenterale voeding krijgen, bij diverse malabsorptiesyndromen zoals onder andere een HIV-enteropathie, en bij hypermetabole condities zoals bijvoorbeeld een lymfomen. Antacida zorgen verder voor een verminderde opname van thiamine.
De ziekte kent een tweetal vormen: droge beriberi (neurologische systeem) en natte beriberi (cardiovasculaire systeem). Patiënten kunnen zich met één of met allebei de vormen aandienen. Thiamine-deficiëntie eindigt in een beschadiging van het autonome en andere zenuwsystemen. Bovendien treedt er een lactaatacidose op door de toename van lactaat en pyruvaat in het bloed en worden er door de gestoorde spijsvertering meer vrije radicalen gemaakt.