Men kan om verschillende redenen last krijgen van buikkrampen. Vaak is de oorzaak van buikkrampen een onschuldige aandoening. Buikkrampen worden meestal gevoeld als een korte- of langere tijd van aanhoudende pijnaanvallen. De buik is een gebied waar de meeste organen en het darmstelsel zich bevinden. Veel aandoeningen uiten zich door middel van buikkrampen, dit noemt men uitstralingspijnen.
Buikkrampen ontstaan door aanspanning van de buikspieren, een natuurlijke reactie bij pijn. Om deze reden kan het vaststellen van een diagnose voor een arts moeilijk zijn. Belangrijk voor een arts is het medisch verloop, waar de buikpijn begon, wanneer de buikkrampen ontstonden en hoelang de buikkrampen aanhouden. Buikkrampen kunnen een directe aanwijzing zijn voor een aandoening aan een van de organen, maar ook belangrijke stoffen die ontbreken zoals vocht of zout kunnen buikkrampen veroorzaken. Onschuldige maar niet minder pijnlijke oorzaken voor buikkrampen kunnen spanningen zijn.
Veel vaker hebben buikkrampen voor de mensen een duidelijke oorzaak zoals bij vrouwen de menstruatie en zwangerschap, maar ook obstipatie kan tot buikkrampen leiden. Het gedeelte van de buik dat verkrampt voelt meestal hard aan. Vaak zijn buikkrampen onschuldig en kunnen ze opgelost worden met een pijnstiller of ander middel dat verlichting moet brengen zoals bij obstipatie. Bij een zwangerschap is het altijd aan te raden om contact op te nemen met de huisarts of verloskundige bij het ontstaan van buikkrampen. Buikkrampen die niet weggaan, verergeren of zonder reden ontstaan kunnen door een andere oorzaak ontstaan. In dit geval moet men altijd contact opnemen met de huisarts.