Het trommelvlies zit in het oor achterin de gehoorgang en vangt het geluid op door middel van trillingen. Tevens beschermd het trommelvlies het binnenoor voor vuil van buitenaf. Achter het trommelvlies ligt het middenoor met de gehoorbeentjes. De buis van eustachius is de verbinding tussen het middenoor en de keel en zorgt ervoor dat er geen drukverschillen zijn achter en voor het trommelvlies.
Bij een verstoring van dit functioneren loopt het drukverschil op waardoor het trommelvlies wordt gerekt, dit rekken van het trommelvlies veroorzaakt hevige pijn. De drukverschillen kunnen verschillende redenen hebben. Is het een medisch probleem dan zit er vaak vocht in de ruimte achter het trommelvlies dat de rek en pijn veroorzaakt, een klein sneetje is voldoende om dit op te lossen, het vuil loopt uit het oor en het trommelvlies herstelt zichzelf weer.
Kinderen hebben vaak last van vocht achter het trommelvlies en meestal wordt na een poosje besloten om een buisje, ook wel boordenknoopje genoemd te plaatsen waardoor het vocht een uitweg heeft en het trommelvlies bespaard wordt. Het buisje wordt in de meeste gevallen na ongeveer driekwart jaar afgestoten. De druk op het trommelvlies van buitenaf wordt veroorzaakt door een andere luchtdruk zoals bij vliegen of op berghoogte. De pijn of het dove gevoel zijn meestal eenvoudig op te lossen door de neus en mond dicht te houden terwijl men lucht in de mond blaast. De druk egaliseert en de pijn en doofheid verdwijnen. Ook een verkoudheid kan het drukverschil veranderen waardoor oorpijn ontstaat.
Het oor bestaat eigenlijk uit twee delen, het buitendeel en het binnendeel. In het midden zit het trommelvlies dat ook twee functies kent. Via de gehoorgang komen geluidsgolven het oor binnen. Het trommelvlies begint door de geluidsgolven te bewegen. Door de beweging zet het trommelvlies het binnendeel in beweging. Vast aan het trommelvlies zit de hamer die weer vast zit aan het aambeeld en de stijgbeugel. De stijgbeugel brengt de trilling van het trommelvlies over naar het slakkenhuis.
In het slakkenhuis bevindt zich vloeistof, deze vloeistof gaat door de trilling bewegen en wordt zo doorgegeven aan fijne haarcellen. Door het bewegen van de haarcellen komt er spanningsverschil in het oor, de gehoorzenuw geeft het signaal door aan de hersenen. Zonder het trommelvlies zou de beweging die het geluid moet doorgeven naar de hersenen niet tot stand komen, het trommelvlies heeft hier dus een startende functie.
In het buitendeel van het oor bevindt zich de gehoorgang. In het voorste gedeelte staan kleine haartjes en er bevinden zich kliertjes die oorsmeer afscheiden. Het oorsmeer houdt het stof en vuil vast dat door de haartjes naar buiten wordt gebracht. In sommige gevallen verloopt dit proces niet goed en kruipt het vuil verder naar achter in het oor. Ook gebeurt het meer dan eens dat we door gebruik van wattenstaafjes het vuil achter in de gehoorgang duwen. Achter in de gehoorgang zit het trommelvlies dat voorkomt dat het vuil naar binnen kan en het proces van geluidsoverbrenging kunnen verstoren. Het trommelvlies heeft hier een stoppende functie.