Urticaria (urtica = brandnetel) is de medische benaming voor galbulten of netelroos. Het is een uitslag van de huid die zich in korte tijd ontwikkelt, meestal jeuken deze de ontstane bultjes heftig. Urticaria begint met het ontstaan van rode vlekjes waarna deze in verdikte bleke plekken kunnen overgaan.
De huidafwijkingen kunnen soms samenvloeien tot grotere platte oppervlakken. In feite gaat het hier een vochtophoping in de bovenste laag van de huid doordat de kleine haarvaatjes in de huid zich wijder worden (de rode fase). Hierna door een lekkage zal het vocht in de weefsels terecht komen (bleke fase).
Een dergelijke plek wordt ook wel een urtica of kwaddel genoemd. Het ziektebeeld in het geheel is urticaria geheten. Deze reactie is in de regel wel vervelend maar dikwijls niet ernstige van aard. Het proces herstelt zich nagenoeg na een paar uren weer. De plekken die aanvankelijk erg jeuk veroorzaakten trekken dan langzaam weer weg.
Urticaria is een reactie van de huid die vaak voorkomt. Een kwart van de bevolking zal in de loop van het leven met deze aandoening geconfronteerd worden. De oorzaken kunnen variëren en de aandoening kan op alle leeftijden voorkomen.
Andere oorzaken van jeukende bultjes kunnen zijn: een allergische reactie voor bepaalde voedingsstoffen, medicatie, kleding of verzorgings- danwel schoonmaakmiddelen. Verder kan een steek of een beet van een insect of de aanraking van een bepaalde plant de oorzaak zijn voor het ontstaan van jeukende bultjes. Dit geldt ook voor een aantal kinderziektes en infecties door bactereien of virussen.