Buikvliesontsteking, oftewel peritonitis, is zoals de naam al duidelijk maakt een ontsteking van het buikvlies (peritoneum), vaak veroorzaakt door een infectie. Dit is nagenoeg zonder enige uitzondering een ernstige tot zeer ernstige situatie die in de meeste gevallen operatief ingrijpen noodzakelijk maakt.
Het buikvlies is een dun, doorzichtig vlies dat normaal gesproken alle organen in de buikholte en de binnenwanden van deze buikholte bedekt. Buikvliesontsteking wordt vaak door een bron, afkomstig vanuit een geïnfecteerd orgaan, in de buikholte veroorzaakt. Veel voorkomende bronnen van infectie zijn perforaties van de darm, maag, blinde darm of de galblaas. Het buikvlies is opmerkelijk goed tegen infecties bestand.
Buikvliesontsteking breidt zich niet uit, tenzij de verontreiniging voort blijft duren. Dit is erg vaak wel het geval bij perforatie van een orgaan. Dit is dan ook een reden waarom men vaak een operatie dient te ondergaan bij een buikvliesontsteking.
Pelvic inflammatory disease (PID) (een ontsteking aan het kleine bekken) is bij vrouwen die seksueel actief zijn een oorzaak van buikvliesontsteking die zo nu en dan voorkomt. Een infectie van de baarmoeder en van de eileiders, veroorzaakt door een aantal verschillende soorten bacteriën, waaronder de bacteriën welke verantwoordelijk zijn voor gonorroe en chlamydia-infecties, breidt zich naar de buikholte uit.
In het verleden traden er nog weleens complicaties op tijdens een buikvliesontsteking en kon men in het ergste geval komen te overlijden of kon een vrouw onvruchtbaar raken door het aantasten van de baarmoeder en/of eierstokken. Vandaag de dag is dit risico aanmerkelijk verkleind door een hygiënische werkwijze.