Of men nu wil gaan trainen voor het opbouwen van een betere conditie of dat men enkel bepaalde spieren wil gaan versterken met behulp van een training, een goed trainingprogramma opstellen is altijd aan te bevelen. Zou men namelijk zomaar beginnen met trainen dan is de kans groot dat men het lichaam, of een deel ervan zal gaan overbelasten en blessures kan krijgen.
Een goed hulpmiddel is dan ook een, vooraf opgesteld, schema waarin men de training steeds stap voor stap uit gaat bereiden. Telkens gaat men de oefening iets zwaarder of langer maken zodat men langzaam aan de belasting kan gaan wennen. Op die manier zullen de spieren eveneens ook steeds wat steviger of langer worden en de kans kleiner worden dat men zich blesseert. Het lichaam, maar eveneens de geest, heeft zich dan namelijk aan kunnen passen aan de nieuwe situatie en indien nodig kunnen rusten en zich herstellen. Naast de spieren moeten namelijk ook het hart, de longen en de bloedvaten langzaam aan extra inspanningen wennen.
Verder kan men in een trainingsprogramma elementen verwerken die het oefenen van bepaalde technieken behandeld of het uitvoeren van strategieën aan de orde laat komen. Door te trainen met een goed programma kan men ook ervaring op doen die betrekking heeft op een bepaalde tak van sport of het uitvoeren van bepaalde handelingen of het aannemen van bepaalde houdingen.
Voor mensen die zich in hebben geschreven bij een sportschool of fitnesscentrum geldt vaak dat zij een individueel trainingsprogramma aangeboden krijgen dat af is gestemd op hun einddoel, hun lichamelijke conditie en hun sportiviteit. Zo’n programma wordt in de regel samengesteld door een deskundige trainer. Deze kan, indien nodig, het programma ook aanpassen op het moment dat mocht blijken dat dit te zwaar of juist te licht is voor een bepaald persoon.