De bovenste luchtwegen liggen tussen de neus en het strottenhoofd, ook de neusbijholten en de keelholten horen bij de bovenste luchtwegen. De bovenste luchtwegen zijn verantwoordelijk voor een veilig transport van de zuurstof naar de longen en de uitstoot van koolzuurgassen. Het bovenste gedeelte van de luchtwegen helpt om bacteriën en giftige stoffen tegen te houden.
Infecties aan de bovenste luchtwegen kunnen veroorzaakt worden door bacteriën en virussen. De meest voorkomende oorzaak is een virus. In het bovenste luchtwegenstelsel beschermen de trilharen de binnenkomst van de meeste bacteriën. In het slijmvlies zitten goede bacteriën die slechte bacteriën bestrijden. Een goede werking van de bovenste luchtwegen is belangrijk voor het functioneren van het hele lichaam. De bovenste luchtwegen zorgen ervoor dat het bloed de zuurstof krijgt die de organen nodig hebben om hun werk goed te doen.
Buiten virussen en bacteriën die kwalen als keelontsteking en bijholteontsteking kunnen veroorzaken in de bovenste luchtwegen zijn er ook andere aandoeningen die een goede werking kunnen belemmeren. Allergische reacties zoals hooikoorts kunnen een ontstoken slijmvlies veroorzaken. In de bijholten kunnen poliepen ontstaan die een goede werking belemmeren. Ook aangeboren afwijkingen kunnen een goede werking van de bovenste luchtwegen beïnvloeden, een scheef neusschotje is hier een voorbeeld van. Voor de meeste ontstekingen en infecties bestaat een goede medicatie, bij aangeboren afwijkingen helpt vaak een kleine ingreep om de werking van de bovenste luchtwegen te herstellen. Zwaardere aandoeningen die het functioneren van de bovenste luchtwegen verstoren zijn onder andere keel- en strottenhoofdkanker.